Το παρόν αποτελεί την απολογιστική έκθεση της Επιτροπής Ισότητας των Φύλων (ΕΙΦ) του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΟΠΑ) όσον αφορά την εφαρμογή του ψηφισμένου Προγράμματος Δράσεων για την Ισότητα των Φύλων (ΠΔΙΦ), από τη σύγκλητο, τον Μάρτιο του 2022, για την περίοδο Μάρτιος 2022-Μάρτιος 2024. 

Α) Την προαναφερθείσα περίοδο έχουν ολοκληρωθεί επιτυχώς οι παρακάτω δράσεις: 

1. Δημοσίευση του ΠΔΙΦ στην ιστοσελίδα του ΟΠΑ.
2. Υιοθέτηση του Στόχου Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ για την Ισότητα των Φύλων (#5) από την Κοινωνική Ευθύνη του ΟΠΑ.
3. Δημοσίευση σελίδας για την Ισότητα των Φύλων στον ιστότοπο του ΟΠΑ -  HUB Ισότητας που μπορείτε να βρείτε εδώ. Σε αυτόν τον κόμβο συμπεριλαμβάνονται όλες οι τρέχουσες δραστηριότητες και δομές για την προώθηση της Ισότητας των Φύλων και τη Συμπερίληψη στο ΟΠΑ.
4. Δημιουργία στήλης “Project Equality” στην εφημερίδα ΟΠΑ News.
5. Συγκρότηση του Forum Γυναικών του ΟΠΑ το οποίο συναντήθηκε για πρώτη φορά τον Ιούλιο του 2022.
6. Καθιέρωση επίσημης πολιτικής σύμφωνα με την οποία κατά την κατάρτιση του ωρολογίου προγράμματος διδασκαλίας λαμβάνεται ειδική μέριμνα για το ακαδημαϊκό και διδακτικό προσωπικό με ευθύνες φροντίδας παιδιών ή άλλων μελών της οικογένειας τους.
7. Επανίδρυση (σε συνεργασία με τον σύλλογο των Διοικητικών Υπαλλήλων του ΟΠΑ και τον  σύλλογο των Μελών ΔΕΠ του ΟΠΑ) του summer camp για τα παιδιά του διοικητικού προσωπικού, των διδακτορικών φοιτητριών/-τών, των μεταδιδακτόρων και του ακαδημαϊκού προσωπικού
8. Εισαγωγή αναφορών στην Ισότητα των Φύλων σε όλες τις διαφημίσεις προσλήψεων και προκηρύξεις, συμπεριλαμβανομένων των διδακτορικών θέσεων.
9. Επιλογή δεικτών και δεδομένων για τη μέτρηση και παρακολούθηση της απόδοσης του ΠΔΙΦ του ΟΠΑ.
10. Ολοκλήρωση Εναρκτήριας Εκδήλωσης του Project Equality στο προαύλιο του κεντρικού κτιρίου του ΟΠΑ και ενημέρωση στο φουαγιέ αμφ. Αντωνιάδου σχετικά με το ΠΔΙΦ του ΟΠΑ.
11. Διοργάνωση γιορτινής εκδήλωσης με τίτλο «Αυτά τα Χριστούγεννα αλλάζουμε όλ@ μαζί!», τον Δεκέμβριο του 2022. Αναλυτικό πρόγραμμα εδώ.
12. Διοργάνωση τριημέρου εκδηλώσεων με τίτλο «Όλες μαζί ξεκινάμε να μιλάμε» τον Μάρτιο του 2023. Η εκδήλωση περιλάμβανε, τέσσερα πάνελ σχετικά με τους έμφυλους ρόλους, το γλωσσικό σεξισμό και τη σεξουαλική παρενόχληση, τέσσερα workshops σε συνεργασία με την Gender Alliance, το Women on Top και την Action Aid καθώς και δράσεις ενημέρωσης στο φουαγιέ Αντωνιάδου από το Δίκτυο Φυλακισμένων και Αποφυλακισμένων Γυναικών, το Polycat Haus, την Action Aid και τη Θετική Φωνή. Στην εκδήλωση συμμετείχαν πάνω από 280 άτομα. Βίντεο της εκδήλωσης εδώ, αναλυτικό πρόγραμμα εδώ.
13. Συμμετοχή της ομάδας TARGETED-MPI και την εθελοντικής ομάδας της ΕΙΦ GEN-EQUAL στις υποδοχές πρωτοετών τον Οκτώβριο του 2023, με στόχο την ενημέρωση των δράσεων που υλοποιούνται από την ΕΙΦ για την ισότητα και τη συμπερίληψη στο Πανεπιστήμιο.
14. Διεξαγωγή workshop σε συνεργασία με το Women on Top, με θέμα το mentoring και την ιδιαίτερη σημασία του στην επαγγελματική σταδιοδρομία, στο πλαίσιο διοργάνωσης του Forum Γυναικών τον Νοέμβριο του 2023.
15. Διοργάνωση γιορτινής εκδήλωσης με τίτλο «Merry Gender-mas: Γιορτάζουμε χωρίς στερεότυπα», τον Δεκέμβριο του 2023. Αναλυτικό πρόγραμμα εδώ. Την εκδήλωση διοργάνωσε η εθελοντική ομάδα της ΕΙΦ ,GEN-EQUAL.
16. Διοργάνωση (με ΕΛΕΓΥΠ και TARGETED-MPI) workshop με τίτλο "Integrating the gender dimension in research on Culture, Creativity and Inclusive Society" τον Νοέμβριο του 2023, σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρεία Γυναικών Πανεπιστημιακών (ΕΛΕΓΥΠ).
17. Συναντήσεις με μέλη της διοίκησης και προέδρους των τμημάτων για την  παρουσίαση προτάσεων σχετικά με:

1. Τα κριτήρια πρόσληψης και προαγωγής στο Πανεπιστήμιο
2. Τη δημιουργία επιτροπής καριέρας στα ακαδημαϊκά τμήματα για την καθοδήγηση και  υποστήριξη των νεότερων ακαδημαϊκών για την εξέλιξη τους.
3. Τη μείωση του φόρτου διοικητικής εργασίας γυναικών διδακτικού προσωπικού, που επιστρέφουν από άδεια μητρότητας

1. Το Τμήμα Μάρκετινγκ και Επικοινωνίας ίδρυσε μία Επιτροπή Καριέρας, με σκοπό να παρέχει καθοδήγηση και υποστήριξη στις/-ους ακαδημαϊκές/-ους που βρίσκονται στα πρώτα στάδια της καριέρας τους στο τμήμα. Αυτή η πολιτική εφαρμόζεται από το ακαδημαϊκό έτος 2023-2024. Επιπλέον, συμφωνήθηκαν τα κριτήρια πρόσληψης και προαγωγής που θα χρησιμοποιούνται από το ακαδημαϊκό έτος 2022-2023 και στο εξής.
2. Ανάπτυξη άρθρων για τη στήλη “Project Equality” της εφημερίδας ΟΠΑ News που κυκλοφορεί με το «Βήμα». Πιο συγκεκριμένα, έχουν δημοσιευθεί τα εξής:
1. Οι γυναίκες του ΟΠΑ ανεβαίνουν στο... βήμα ,της Ελένης Αποσπόρη
2. «Η Ισότητα των Φύλων στα ΑΕΙ», της Νάνσυς Πουλούδη
3. Με αλλαγή κουλτούρας η πραγματική Ισότητα, της Σάνδρας Κοέν
4. Η Ισότητα των Φύλων στην Πληροφορική, της Βάνας Καλογεράκη
5. Ισότητα των φύλων; «Μom shaming» και στερεότυπα στο εργασιακό περιβάλλον, της Ξένιας Μαμάκου
3. Συμμετοχή της Προέδρου της ΕΙΦ, Καθηγήτριας Ελένης Αποσπόρη, στην 1η Φοιτητική Ημερίδα του Τμήμα Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων - Ο.Π.Α. με τίτλο: «ΟΔΕΥΟΝΤΑΣ ΓΙΑ... WORK-LIFE BALANCE».
4. Δημιουργία και ψήφιση από τη σύγκλητο του «Κώδικα για τη Σεξουαλική Παρενόχληση του ΟΠΑ» (φόρμα καταγγελιών εδώ).
5. Σύνταξη εγγράφου σχετικά με τις «Πολιτικές Εξισορρόπησης Επαγγελματικής και Προσωπικής Ζωής στο ΟΠΑ».
6. Σύνταξη του «Οδηγού Χρήσης Συμπεριληπτικής Γλώσσας» στο ΟΠΑ.
7. Οργάνωση εκπαιδευτικού workshop για την ερευνητική και ακαδημαϊκή κοινότητα του ΟΠΑ σχετικά με την ενσωμάτωση του φύλου στην έρευνα
8. Εισαγωγή ενότητας και συζήτηση των βασικών εννοιών σχετικά με το φύλο στη διδασκαλία 2 προπτυχιακών (Μ&Ε) και 2 μεταπτυχιακών μαθημάτων (ΔΑΔ)
9. Την υποστήριξη της συνδιοργανώσεις από το Forum Γυναικών ΟΠΑ και το έργο TARGETED-MPI διήμερου εκδηλώσεων οι οποίες συμπεριλάμβαναν
1. Σεμινάριο για την Γυναικεία Ηγεσία από την Ομότιμη Καθηγήτρια ΟΠΑ κυρία Νάνσυ Παπαλεξανδρή
2.  Σεμινάριο για τη χρήση συμπεριληπτικής γλώσσας από τη κυρία Τζένη Μελαχροινού, ερευνήτρια το έργο TARGETED-MPI
3. Δημοσιοποίηση και διανομή του οδηγού χρήσης συμπεριληπτικής γλώσσας
4. Απονομή επαίνων στις τρίτεκνες γυναίκες  του ΟΠΑ
5. Εργαστήριο από την Gender Alliance για τη μη συνειδητή μεροληψία
6.  Πάνελ 1: Γυναικεία Ηγεσία-Προκλήσεις και Ευκαιρίες
7. Πάνελ 2:  Εργασία και Συμπερίληψη 

Β) Oι παρακάτω δράσεις υλοποιούνται σε διαρκή βάση: 

1. Από τον Ιούνιο του 2022 υλοποιείται η καμπάνια ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης της κοινότητα του ΟΠΑ “Project Equality”. Στο πλαίσιο αυτής, οι παρακάτω ενέργειες έχουν ολοκληρωθεί ή βρίσκονται σε εξέλιξη:

1. Σχεδιασμός, ανάπτυξη και δημοσίευση του ιστοτόπου της καμπάνιας που μπορείτε να βρείτε εδώ.
2. Δημιουργία λογαριασμών social media και κοινοποίηση των δράσεων  της ΕΙΦ (σε Facebook, Instagram και Linkedin) υλικού σχετικού με τη δραστηριότητα της ΕΙΦ και γενικά με την ισότητα των φύλων και τη συμπερίληψη.
3. Παραγωγή και δημοσίευση του πρώτου επεισοδίου του podcast “Project Equality: the podcast” με θέμα «Πολιτικές και Σχέδια Δράσης για την Ισότητα των Φύλων, με την Μαρία Στρατηγάκη το οποίο μπορείτε να βρείτε εδώ. Τα επεισόδια της σειράς είναι διαθέσιμα σε Apple Podcasts, Spotify, Google Podcasts και Amazon Music, στους ιστοτόπους της ΕΙΦ και του ΟΠΑ.
4. Παραγωγή και δημοσίευση του δεύτερου επεισοδίου του podcast “Project Equality: the podcast” με θέμα «Επαγγελματική Ενδυνάμωση των Γυναικών», με την Πηνελόπη Θεοδωρακάκου το οποίο μπορείτε να βρείτε εδώ. Τα επεισόδια της σειράς είναι διαθέσιμα σε Apple Podcasts, Spotify, Google Podcasts και Amazon Music, στους ιστοτόπους της ΕΙΦ και του ΟΠΑ.
5. Παραγωγή και δημοσίευση του τρίτου επεισοδίου του podcast “Project Equality: the podcast” με θέμα «Γλωσσικός σεξισμός και συμπεριληπτική γλώσσα», με την Μαρία Γκασούκα το οποίο μπορείτε να βρείτε εδώ. Τα επεισόδια της σειράς είναι διαθέσιμα σε Apple Podcasts, Spotify, Google Podcasts και Amazon Music, στους ιστοτόπους της ΕΙΦ και του ΟΠΑ.
6. Παραγωγή και δημοσίευση του τέταρτου και τελευταίου επεισοδίου του podcast “Project Equality: the podcast” με θέμα «Φύλο και εργασία: μία σιωπηλή επανάσταση», με την Μαρία Καραμεσίνη το οποίο μπορείτε να βρείτε εδώ. Τα επεισόδια της σειράς είναι διαθέσιμα σε Apple Podcasts, Spotify, Google Podcasts και Amazon Music, στους ιστοτόπους της ΕΙΦ και του ΟΠΑ.
7. Παραγωγή εικαστικών και επικοινωνιακών υλικών για την προώθηση των δράσεων της καμπάνιας (rollups, flyers, posters, banners, stickers, sliders κλπ).
8. Δημιουργία και συντονισμός της ομάδας εθελοντριών/-ών GEN-EQUAL για την υποστήριξη στις δράσεις προώθησης και ευαισθητοποίησης εντός του ΟΠΑ.

1. Οργάνωση του Forum Γυναικών του ΟΠΑ. Πρόκειται για ένα εσωτερικό δίκτυο υποστήριξης γυναικών στο οποίο μπορούν να συμμετέχουν όλες οι καθηγήτριες, διδακτικό και ερευνητικό προσωπικό. Μέχρι στιγμής, έχουν πραγματοποιηθεί τρεις άτυπες συναντήσεις. Τον Δεκέμβριο του 2022, τον Ιανουάριο του 2023 και τον Νοέμβριο του 2023. Το Forum έχει συμμετάσχει  στην οργάνωση του εργαστηρίου σχετικά με τα οφέλη του mentoring (Νοέμβριος 2023) και των διήμερων εκδηλώσεων σχετικά με τη γυναικεία ηγεσία (8 και 9 Απριλίου 2024). 
2. Λειτουργία του Παρατηρητηρίου Ισότητας των Φύλων στο ΟΠΑ. Στην παρούσα φάση το παρατηρητήριο λειτουργεί άτυπα με τη συνδρομή της ομάδας του TARGETED-MPI.
3. Τακτική συμμετοχή στο Δίκτυο Επιτροπών Ισότητας των Φύλων των Ελληνικών Πανεπιστημίων. Στο δίκτυο αναπτύχθηκε και ανταλλάχτηκε τεχνογνωσία για θέματα φύλου στα ελληνικά ΑΕΙ, και έγινε προσπάθεια εύρεσης χρηματοδότησης για την βιωσιμότητα των δράσεων για την ισότητα των φύλων από τα γραφεία/παρατηρητήρια ΙΦ στα ΑΕΙ. Επίσης έχει συνταχτεί πρότυπο ενιαίου εσωτερικού κανονισμού για όλες τις ΕΙΦΚΔ.
4. Συλλογή ανάλυση και παρουσίαση δεδομένων ως προς το φύλο στο ΟΠΑ (Gender-disaggregated data). Η δράση επαναλαμβάνεται κάθε έτος, με στόχο την παρακολούθηση της εξέλιξης της ΙΦ στο ΟΠΑ.
5. Συνεχής ενημέρωση των social media της ΕΙΦ με νέο υλικό (λ.χ. Παγκόσμια Ημέρα των Γυναικών) και κοινοποιήσεις από σχετικούς φορείς (π.χ. Intersex Greece, Gender Alliance και Ελληνική Εταιρία Γυναικών Πανεπιστημιακών).

Γ) Αξίζει να αναφερθεί ο σημαντικός στρατηγικός αντίκτυπος στα πλαίσια εργασιών της ΕΙΦ του ΟΠΑ στα παρακάτω:

1. Αναπτύχθηκε κείμενο συμβολής στην ανοιχτή διαβούλευση για το Σχέδιο Νόμου “Νέοι Ορίζοντες στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα” από Ομάδα Δράσης που αποτελούνταν από Προέδρους 5 (εκ των 24) ΕΙΦ και στην οποία συμμετείχε η Πρόεδρος της ΕΙΦ του ΟΠΑ, κα Ελένη Αποσπόρη.
2. Η νέα νομοθεσία ενσωματώνει τις παρακάτω προτάσεις της Ομάδας Δράσης:
1. Δυνατότητα των ΑΕΙ να ιδρύουν Μονάδες  για την υποστήριξη των ΕΙΦ στην εφαρμογή των Σχεδίων Δράσης για την ΙΦ (ΣΔΙΦ).
2. Αναγνώριση της σεξουαλικής παρενόχλησης ως πειθαρχικού παραπτώματος για τα μέλη ΔΕΠ, ΕΕΠ, ΕΔΙΠ και ΕΤΕΠ και αναγνώριση της πειθαρχικής ποινής για τέτοια παραπτώματα.
3. Επόμενο μας βήμα η αναζήτηση οικονομικής υποστήριξης των Μονάδων/Παρατηρητηρίων Ισότητας για την υποστήριξη των ΕΙΦ στην εφαρμογή των ΣΔΙΦ
4. Η νέα ΕΙΦΚΔ θα πρέπει να συμβουλευτεί τον εσωτερικό κανονισμό λειτουργείας των ΕΙΦΚΔ στα ΑΕΙ και να αποφασίσει πως  θα χρησιμοποιήσει αυτόν τον προτεινόμενο κανονισμό.

Δ) Το Πρόγραμμα Δράσεων για την Ισότητα των Φύλων (ΠΔΙΦ) που ψηφίστηκε από τη Σύγκλητο τον Μάρτιο 2022, λήγει  τον Αύγουστο 2024.

Δεδομένου ότι η ΕΕ έχει βάλει σαν προαπαιτούμενο την ύπαρξη σχεδίων δράσεων για τη συμμετοχή στο HORIZON EUROPE, η νέα ΕΙΦΚΔ του ΟΠΑ θα πρέπει να υποβάλλει στη Διοίκηση από το νέο ακαδημαϊκό έτος 2024-2025 επικαιροποιημένο   πρόγραμμα.

Γνωρίστε της ΕΙΦ και ανακαλύψτε τις δράσεις της στον επίσημο ιστότοπο της εδώ καθώς και στα επίσημα κοινωνικά δίκτυα (Facebook, Instagram και LinkedIn).

Με εκτίμηση και ευχές για Ισότητα και Συμπερίληψη,
Ελένη Αποσπόρη
Πρόεδρος της Επιτροπής Ισότητας των Φύλων (Μάρτιος 2021-Μάρτιος 2024)  του ΟΠΑ

Δείτε την αναφορά εδώ.